Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Lideri Prof. Dr. Erol Özvar, “Bugün prestijiyle memleketler arası öğrenci sayımız 350 bine ulaşmışsa da bu sayıyla iftihar etmek çok hakikat bir yaklaşım değildir. Milletlerarası öğrenci sayısının artması kadar memleketler arası öğrencilerin kalitesinin de artmasını birinci öncelik haline getirmemiz gerekmektedir” dedi.
Yükseköğretimin kitleselleşmesi ve globalleşmesinin, beraberinde bu dalda yaşanan zorlukların ve sınamaların, toplumun hudutlu bir kısmını etkilemekten çıkıp bütün bir ülkeyi hatta daha geniş coğrafyaları etkisi altına alacak mahiyet kazanmaya başladığını belirten Özvar, bu nedenle yükseköğretimin yalnızca halihazırdaki durumunu değil, yakın gelecekte alabileceği biçimleri bugünden ele almanın büyük ehemmiyet arz ettiğini anlattı.
Özvar, kalite teminatı ve global rekabet edebilirliğin ilerleyen yıllarda karşı karşıya kalacakları kıymetli sınama alanlarından biri olacağına işaret ederek, öğretim kapasitesinin ve yükseköğretim programlarının genişlemesinin üniversitelere erişimi artırdığını, ülkenin dört bir yanında yükseköğretim kurumlarında genç nüfusun bilim ve teknolojiyle buluşmasını sağladığını bildirdi.
Türkiye’nin milletlerarası öğrenci çekme konusunda daha büyük rakiplerinin ortaya çıkacağına dikkati çeken Özvar, şunları kaydetti:
Yükseköğretim kurumları olarak bu rekabete şimdiden hazırlanmamız gerekmektedir. Bugün prestijiyle memleketler arası öğrenci sayımız 350 bine ulaşmışsa da bu sayıyla iftihar etmek çok yanlışsız bir yaklaşım değildir. Milletlerarası öğrenci sayısının artması kadar memleketler arası öğrencilerin kalitesinin de artmasını birinci öncelik haline getirmemiz gerekmektedir. Gelecek öğrencilerin sayısı kadar kalitesi de bizim temel gündemimizdir. Şayet gerekli mevzuat altyapısı çalışmalarını tamamlamaz, üniversiteler olarak milletlerarası öğrenci hareketliliği konusunda dünya standartlarında süreçler tesis etmezsek Türk üniversitelerinin prestijine yönelik dünya ölçeğinde olumlu prestijimiz kaybolabilir. Bu yalnızca Yükseköğretim Heyetinin yahut öteki üst kurumların sorumluluğunda değildir. Bu, birinci derecede rektörlerin omuzları üzerindeki sorumluluktur.
Özvar, Türkiye’nin süratle yaşlanan bir ülke pozisyonunda olduğuna ve bunun sıhhat kesiminde kendini göstereceğine değinerek, “Bu bakımdan önümüzdeki yıllarda yaşlı bakım olmak üzere çeşitli alanların daha şimdiden üniversitelerin gündemine girerek, bu mevzularda bir kısım tahliller, bir kısım projeler ehemmiyet arz etmektedir. Demografik değişim konusunu, dönüşüm konusunu rektörler olarak gündeminize almanızı bekliyoruz” diye konuştu.
Yazılım ve yapay zeka tabanlı uğraşların en fazla talep edilen meslekler olduğunu, geçen yıl başladıkları uzun süren çalışmalar ve istişareler sonucunda bu sene 17 yeni ön lisans ve lisans programının 20 üniversitede 70’i aşkın sayıda açıldığını aktaran Özvar, bu kısımların bu yıl tam doluluk oranıyla hizmet vermeye başladığını, ülkenin dijital marifet açığının kapatılmasında kıymetli rol oynayacağına inandıkları bu programların sayısını, kalite standartlarını düşürmeden ilerleyen yıllarda artırmaya devam edeceklerini bildirdi.
‘Dünya sıralamasında birinci 15’in içerisine gireceğiz’
Gelecek akademik yıl prestijiyle bu programlarda ders verecek hoca sayısına bağlı olarak istihdama hassas yeni programları artırmaya devam edeceklerini vurgulayan Özvar, şöyle devam etti:
Bunu yaparken istihdama hassaslığı azalan programların da dönüştürülmesini sağlayacağız. Bir tıp karne yoluyla başkalarının sistem dışına çıkmasını sağlayacağız. Bu proje daha birkaç yıl daha sürecek. Toplam programların fakat yüzde 10’unu dönüştürebildik. Gayemiz, birkaç sene içerisinde toplamda üniversitelerimizin yüzde 25 programını yeni koşullara uygun hale getirmektir. Bu, bütün üniversitelerimiz için geçerlidir. Bu bahiste devlet-vakıf ayrımı yapmadığımızı bilmenizi isterim. Kontenjanları şişmiş programların kontenjan azaltılması bu sene de devam edecektir. Genişleyen imparatorluklar üzere üniversitelerimizin genişlemesini çok istek etmiyoruz. Artık ikame tarzıyla akademik ünite açılış zamanı başlamıştır. Bir şeyleri bırakmadan bir şeyleri gündeme almak devranı yoktur. Yeni program teklifiyle geliyorsanız, başka programların da hazır olmasına dikkat edin.
Özvar, bugün prestijiyle yurt dışına hizmet veren 7-8 üniversitenin, ilerleyen birkaç yılda ikiye katlanmasını beklediklerini anlatarak, kelamlarını şöyle tamamladı:
Yükseköğretim Kurulu olarak Kazakistan ile yaptığımız muahede sonucunda Gazi Üniversitesi, Kazakistan’da eğitim faaliyetlerine başlayacak. Özbekistan ve Kırgızistan ile görüşmelerimiz devam etmektedir. Arnavutluk’ta İstanbul Teknik Üniversitesi bir branş daha açacaktır. Afrika Birliği ile yapmış olduğumuz muahede sonrasında Yükseköğretim Konseyimize müracaat ederek Türk üniversitelerinin branşlarının yahut akademik ünitelerinin kendi ülkelerinde açılmasını talep eden ülkeler bulunmaktadır. Bu Türk yükseköğretim sisteminin eğitim hizmetleri ihracatı içinde bedellendirilen bir kalemdir tıpkı vakitte. Bu açıdan gerçekten önümüzde çok değerli meşgaleler bulunmaktadır. Türkiye’nin yükseköğretim sisteminin son yıllarda öbür ülkelerle mukayese edildiğinde değerli ölçüde genişlemesine karşın, gelecekte global ve bölgesel rekabet gücünü artırabilmesi ve sürdürebilmesi için üniversitelerimizin üzerine düşen birtakım vazifeler var. Bunların tahminen de en kıymetlisi üniversitelerimizin akademik üretkenliğinin bilimsel performansının artmasıdır. Şayet Türkiye, bütün üniversiteleri bakımından öğretim elemanı başına yılda bir müddetli yayın düzeyine ulaşırsa dünya sıralamasında birinci 15’in içerisine gireceğiz.