Yüksek enflasyonla çaba kapsamında yeni bir adım atılıyor. 2024 yılı prestijiyle kredi kartı limitleri, müşterilerin aylık gelirleriyle orantılı hale getirilecek. Bankalar, müşterilerin gelir bilgilerine Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgi tabanından anlık erişim sağlayacak.
Düzenleme, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) nakdî sıkılaşma siyasetleri çerçevesinde atılan yeni bir adım olarak dikkat çekiyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada, bu düzenlemenin kredi kullanımlarında gelir bazlı bir kontrol düzeneği oluşturacağını belirtmişti.
Kredi kartı limitleri 2 ile 4 kat ortasında olacak
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) yeni talimatına nazaran, kredi kartı limitleri müşterilerin gelirlerinin 2 ila 4 katı ortasında olacak.
BDDK raporu: Kart limitleri dünya genelinde yüksek
BDDK’nın son raporuna göre, Türkiye’de her iki kredi kartı kullanıcısından birinin kredi kartı limiti 100 bin liranın üzerinde. Bu durum, Türkiye’yi kredi kartı limitleri açısından dünya genelinde öne çıkarıyor. Fakat uzmanlar, gelirle uyumlu olmayan yüksek limitlerin harcama denetimini zorlaştırdığını belirtiyor.
Gelir tabanlı düzenlemenin birinci sinyali ovp’de verilmişti
Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında 2025-2027 yıllarını kapsayan plan, kredi kartı limitlerinin gelirle uyumlu hale getirilmesini içeriyordu. Yeni düzenleme, OVP’de öngörülen amaçların bir kesimi olarak hayata geçirilecek.
Kredi kartı limitlerinde yeni sistem nasıl işleyecek?
Yeni düzenlemeyle, bankaların kredi kartı limitlerini belirleme süreçlerinde SGK bilgi tabanından anlık gelir bilgisi görüntüleme yetkisi olacak.
Neden bu türlü bir düzenleme yapılıyor?
Yüksek enflasyon ve gelirle orantısız kredi kullanımı, düzenlemenin ardındaki temel nedenler olarak öne çıkıyor.
Talep enflasyonunu azaltmak: Harcamaların gelir seviyesiyle uyumlu hale getirilmesi hedefleniyor.
Borçlanma denetimi: Gelir seviyesinin üzerinde kredi kullanımı nedeniyle artan ferdî borçlanma oranlarının düşürülmesi planlanıyor.
Ekonomik istikrar: Kredi kullanımında disiplin sağlanarak enflasyonla gayrete katkıda bulunulması amaçlanıyor.
Mevcut durum: Limitler yüksek, harcama kolay
Şu anki sistemde, bankalar müşterilere aylık gelirlerinin 15 ila 20 katına kadar limit tanımlayabiliyor. Bu esnek limitler, bireylerin harcama kapasitelerini artırsa da ödeme zahmetlerini beraberinde getiriyor.
Uzman görüşü: İktisat ve harcama denetimi için önemli
Ekonomi uzmanları, bu düzenlemenin kişisel borçlanmayı denetim altına almak için değerli bir adım olduğunu söz ediyor. Lakin uygulamanın başarılı olabilmesi için bankalar, tüketiciler ve devlet ortasında şeffaf ve uyumlu bir koordinasyonun koşul olduğunu belirtiyor.