NASA, Güneş Sistemi dışındaki 5.780 öte gezegen keşfini kutlarken, bu sefer çok daha özel bir bulguya imza attı. Yıldızına epey yakın bir yörüngede bulunan ve sadece 3 milyon yaşında olan bu “bebek gezegen”, IRAS 04125+2902 b ismiyle kayıtlara geçti.
Keşif, NASA’nın Geçiş Yapan Öte Gezegen Araştırma Uydusu (TESS) sayesinde mümkün oldu. Bu genç gezegen, çoklukla enkaz disklerinin içinde gizlendiği için tespit edilmesi epey güç olan bir kategoriye giriyor. Lakin bu sefer şans gökbilimcilerin yüzüne güldü ve enkaz halkası açılan sistemde gezegen keşfedilebildi.
Bebek gezegenin özellikleri
IRAS 04125+2902 b, sadece 3 milyon yaşında olmasına karşın gaz devi Jüpiter’in üçte biri kütlesinde. Lakin boyut olarak Jüpiter ile birebir çapta olduğu belirlendi. Bu, gezegenin atmosferinin gelişim sürecinde şiştiğini ve ilerleyen periyotlarda küçüleceğini gösteriyor.
Gezegenin yıldızına hayli yakın bir yörüngede bulunduğu ve 430 ışık yılı uzaklıkta olduğu kaydedildi. Bu datalar, Samanyolu Galaksisi’ndeki emsal gezegenlerin oluşum süreci hakkında kıymetli ipuçları veriyor.
Enkaz halkası açıldı, keşif mümkün oldu
Çoğu genç gezegen, yıldızının etrafındaki gaz ve toz halkalarının içinde gizlenir ve bu nedenle tespit edilmeleri epey zordur. Lakin IRAS 04125+2902 b’nin sistemindeki enkaz halkasının açılması, bu keşfi mümkün kıldı.
Bilim insanları, bu sıra dışı açılmaya neyin neden olduğu konusunda şimdi net bir kanıya varmış değil. Bununla birlikte, yıldızın yoldaşı olan bir öbür gök cisminin çekim kuvvetiyle diski kaydırmış olabileceği düşünülüyor. Lakin bu teori şimdi kanıtlanamadı.
Geleceğin Üstün Dünyası yahut Küçük Neptün’ü
NASA, bu genç gezegenin birkaç milyon yıl içinde “Süper Dünya” ya da “Mini Neptün” kategorisine girebileceğini öngörüyor. Bu tabirler, boyutlarına ve bileşenlerine nazaran gezegenleri sınıflandırmak için kullanılıyor:
Bu kategoriler, uzay araştırmalarında büyük kıymet taşıyor. Bilhassa “Süper Dünya” tipi gezegenler, ömür için değerli bir bileşen olan suyu barındırma potansiyeline sahip olabiliyor.
NASA’nın Çığır Açan Çalışmaları
NASA’nın Chang’e serisi vazifeleri ve TESS üzere araçları, uzayın derinliklerindeki sırların çözülmesinde büyük rol oynuyor. Bilhassa genç gezegenlerin keşfi, galaksimizdeki yıldız sistemlerinin nasıl geliştiğini anlamamız için kritik datalar sunuyor.
Bu keşif, gökbilimcilerin galaksimizdeki başka yıldız sistemlerinin yapı taşlarını incelemesi için değerli bir adım olarak bedellendiriliyor. IRAS 04125+2902 b, sadece bir gezegenin keşfi değil, birebir vakitte kainatın evrimine dair daha derin bir anlayışın kapılarını açıyor.
Bilim insanları, bu genç gezegenin sırlarını çözmek için çalışmalarına devam ediyor. Ayak izleri, tahminen de gelecekte cihanın diğer bir köşesinde hayatın var olabileceğini müjdeliyor. Keşiflerin bu heyecan verici seyri, kainata dair merakımızı artırmaya devam edecek üzere görünüyor.