ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Barış Bayram ve Araştırma Vazifelisi Berre Vize, mikroelektromekanik sistemli (MEMS) “nöristör” isimli yeni kuşak bir işlemci geliştirdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve YÖK takviyesiyle geliştirilen bu teknoloji, aygıtların güç tüketimini radikal biçimde azaltarak bir ihtilal yaratmayı hedefliyor.
Beyinden İlham Alan Teknoloji
MEMS Nöristör, insan beynindeki hafıza ve süreç ünitelerinin entegre yapısından esinlenerek tasarlandı. Prof. Dr. Bayram, geleneksel işlemcilerde bilgi transferi sırasında yüksek güç tüketimi ve gecikme yaşandığını belirterek, geliştirdikleri nöromorfik işlemcinin hafıza ve süreç ünitelerini birebir yapıda birleştirerek bu problemleri çözdüğünü açıkladı:
Günlük şarjdan yıllık şarja
Yeni teknoloji, cep telefonlarının pil ömrünü uzatarak şarj müddetlerini yıllık düzeylere taşıma potansiyeli taşıyor. Bayram, “Cep telefonlarımızın her gün şarj edilmesi gerekiyor. Fakat mevcut transistörlerin MEMS nöristörlerle değiştirilmesi durumunda telefonları yılda bir sefer şarj etmek kâfi olacak” tabirlerini kullandı.
Veri güvenliğinde çığır açacak
MEMS Nöristör sırf güç tasarrufu sağlamakla kalmıyor; birebir vakitte ferdî dataların korunmasında da ihtilal yaratmayı vaat ediyor. Prof. Dr. Bayram, işlemcilerin lokal data sürece kapasitesine sahip olacağını, böylelikle aygıtların sunucularla bilgi paylaşımına gerek kalmayacağını belirtti. Bu durum, bilgi kapalılığı risklerini minimize edecek.
Yapay zeka ve etrafa katkı
Yeni teknolojinin sadece ferdi aygıtlarla hudutlu kalmayacağını söz eden Bayram, yapay zekâ uygulamaları ve büyük data sunucularında da güç tasarrufu sağlayacağını söyledi. Teknoloji devlerinin soğutma için deniz suyunu kullandığı sunucuların artık çöl kurallarında bile çalışabileceğini belirten Bayram, “Bu teknoloji, etraf dostu bir gelecek için büyük bir adım,” dedi.
Dünya devleriyle iş birliği görüşmeleri başlıyor
Bayram, MEMS Nöristör teknolojisinin HP, IBM, NVIDIA ve Amazon gibi dünya devlerinin dikkatini çektiğini ve bu şirketlerle görüşmelere başlanacağını duyurdu. “Bu, sadece Türkiye’de değil, global ölçekte bir ihtilal olacak” dedi.
Sağlık ve finans üzere alanlarda yeni fırsatlar
Araştırma Vazifelisi Berre Vize, MEMS Nöristör’ün bilhassa sıhhat, finans ve ulaşım üzere bölümlerde ihtilal yaratma potansiyeline sahip olduğunu söyledi. “Bu buluş, daha süratli ve verimli yapay zeka uygulamaları için ülkü bir altyapı sunuyor” diyen Vize, Türkiye’nin nöromorfik işlemciler alanında önder ülke pozisyonuna gelmesi için çalışmalarını sürdüreceklerini belirtti.