Araştırmacılar, Stonehenge’in yine inşasının arkasındaki sır perdesini aralamaya devam ediyor. Yeni bir çalışma, yaklaşık 4 bin 500 yıl evvel İngiltere’nin güneyindeki bu tarihi yapının, Britanya halkını birleştirmek emeliyle yine inşa edildiğini öne sürüyor.
Bu yıl yayımlanan araştırmalar, Stonehenge’in merkezindeki ikonik Altar Taşı’nın, günümüz İskoçya’sının kuzeydoğusundan yaklaşık 700 kilometre uzaklıktaki Salisbury Düzlüğü’ne taşındığını ortaya koymuştu. Son araştırmalar, taşın Orkney Adaları’ndan gelmediğini katılaştırırken, taşıma sürecinin ayrıntıları ve yapının toplumsal bağlamdaki kıymeti daha net hale geliyor.
Birleşme ve dayanışma sembolü
Araştırmalar, Neolitik devirde yaşayan Britanyalıların, Avrupa’dan gelen yeni göçmenlerle tanıştığı periyotta Stonehenge’in bir tekrar inşa sürecinden geçtiğini gösteriyor. Bu süreçte, farklı bölgelerden getirilen dev taşlar, halkın atalarıyla ve tabiatla olan bağlarını simgelemek emeliyle bir ortaya getirilmiş olabilir.
Altar Taşı üzere taşların taşınması, devrin teknolojisi düşünüldüğünde büyük bir tertip gerektiriyordu. Taşların, ahşap kızaklar ve bitkilerle yapılan şok emiciler yardımıyla uzun aralıklar boyunca taşındığı belirtiliyor. Araştırmacılar, bu sürecin toplumsal dayanışma ve kutlamalarla desteklenmiş olabileceğini söz ediyor.
Stonehenge’in mimari yapısı, güneşin yaz ve kış dönencelerine hizalanacak biçimde tasarlanmış. Altar Taşı, Stonehenge’in merkezinde yer alarak kış gündönümünde batıdan batan güneşi işaret ediyor. Yapının bir dini tapınak, gök bilimsel bir müşahede meskeni ve bir cenaze alanı olarak fonksiyon gördüğü düşünülüyor.
Taşların kökeni ve kültürel etkileşim
Stonehenge’de kullanılan bluestone çeşidi taşlar, Galler’deki Preseli Tepeleri’nden, sarsen taşları ise Marlborough yakınlarından getirildiği sonucuna varılmıştı. Altar Taşı’nın kökeni ise şimdi tam olarak belirlenemedi. Araştırmacılar, bu taşın İskoçya’dan bir ikram ya da ittifak göstergesi olarak Salisbury Düzlüğü’ne getirildiğini öne sürüyor.
MÖ 2500 yıllarında Avrupa’dan gelen Beaker insanlarının Britanya’ya yerleşmesiyle ada nüfusunda büyük bir genetik değişim yaşamış ve bu göç dalgasıyla, Stonehenge’in tekrar inşa edilmesi, yerli halkın kültürel kimliğini koruma ve birliği sağlama gayretinin bir modülü olarak bedellendiriliyor.
Stonehenge üzerindeki bu yeni bulgular, hem arkeolojik hem de toplumsal tarih açısından kıymetli bilgiler sunmaya devam etmekte. Araştırmacılar, Altar Taşı’nın tam kökenini belirlemek için çalışmalarını sürdürüyor.