Doğrudan yaklaşık 7 milyon çalışanı, dolaylı olarak ise toplumun tamamını ilgilendiren yeni asgari ücret sayısının belirlenmesi için takvim işliyor. Personel, patron ve hükümetten 5’er temsilci olmak üzere 15 şahıstan oluşan Asgari Ücret Tespit Kurulu, birinci toplantısını gerçekleştiriyor. Minimum fiyatın 31 Aralık’a kadar tespit edilerek kamuoyuna duyurulması gerkiyor.
Asgari fiyat zammı; işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj fiyatları, minimum ücretlilerin rapor fiyatlarının de ortalarında olduğu birçok kalemi etkileyecek.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, asgari fiyat toplantısını başlatan açıklamayı yaptı. Bakan Işıkhan toplantının başlangıcında özetle şunları kaydetti: “Asgari fiyat genel seviyeyi değil, çalışanlara ödenecek asgarî seviyeyi belirtir. Personel temsilcileri, patron temsilcilerinin görüşlerini dinliyoruz. Ekonomik göstergeleri de titizlikle kıymetlendiriyoruz. Enflasyon oranı, satın alma gücü, iş gücü piyasasının muhtaçlıkları üzere hususları ayrıntılı formda tahlil ederek emekçi ve patron tarafını gözeterek adil minimum fiyatın belirlenmesini ümit ediyoruz. Minimum fiyata yapılan artışlar enflasyona karşı kalkan olmakla kalmamış satın alma gücünü artırmıştır. Daima artan refahımız aziz milletimizin daha fazla istihdam olarak geri dönmektedir. Aktüel istihdam datalarımız en kıymetli göstergedir. OVP’ye uyumlu biçimde çalışma hayatını güçlendirmeye yönelik attığımız adımlar Ekim’de istihdam 32 milyon bireye ulaşmıştır. İstihdam tarihin en yüksek düzeyini görmüştür. Çalışanların emeğine hürmet göstermenin ön kuralı adil çalışma ve adil fiyat siyasetine bağlı. Bir çalışan ortaya koyduğu gayretine karşılık almalıdır. Belirlenecek olan 2025 yılı taban fiyatının hayırlar getirmesini temenni ediyorum” dedi.
Bakan Işıkhan’dan son dakika taban fiyat açıklaması
Bakan Vedat Işıkhan, Taban Fiyat Tespit Kurulu’nun yeni minimum fiyatı belirleme çalışmaları kapsamındaki birinci toplantısından evvel Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bahçesinde basın mensuplarına açıklamada bulundu. Işıkhan, “Burada daha evvel söz ettiğimiz üzere hem emekçinin hem de patronun lehine olabilecek azamî faydayı sağlayacak formda bir fiyatı hedefliyoruz. Bu fiyatı belirleyecek olan da Taban Fiyat Tespit Komitesi. Çalışmalara başlayacağız, iyi olur inşallah” açıklamasında bulundu.
‘Rakamlar üzerine konuşmak şu anda çok erken’
Bakan Işıkhan, minimum fiyata yapılacak olası yüzde 25 artırımı nasıl kıymetlendirdikleri sorusuna, “Rakamlar üzerine konuşmak şu anda çok erken. Kesinlikle aralık ayının sonuna geldiğimizde bir sayı olacak. Onu da tespit komitemiz en son kararı verdiğinde aziz milletimizin hizmetine sunacağız. Bir ‘Bismillah’ diyelim” dedi.
Asgari fiyat sürecine ait konuşan Işıkhan, “Daha evvel muvaffakiyetle toplumsal diyalog sistemlerimizi geliştirdik ve çok başarılı sonuçlar aldık zira irtibatı kuruyoruz. Hem personel hem patron hem de patron temsilcisi olarak bizler bu bağlantısı inşallah sürdüreceğiz zira Cumhurbaşkanımızın liderliğinde toplumsal diyaloğu çok kıymet veriyoruz. Toplumsal diyalogla çözemeyeceğiniz, Türkiye’nin çalışma hayatında rastgele bir sorun olmadığını da bilhassa vurgulamak istedim. Cumhurbaşkanımız vilayet toplantısında minimum fiyat ve sabit gelirlilerle ilgili değerlendirmelerini tabir etti. Kesinlikle dikkate alacağız” diye konuştu.
Asgari fiyat kurulunda kimler yer alıyor?
Toplantıda, patron tarafını Türkiye Patron Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), personel tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için TÜRK-İŞ temsil ediyor. Patron heyetinin başkanlığını TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç yaparken, personel heyetinin başkanlığını ise TÜRK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Ramazan Ağar yapıyor.
TÜRK-İŞ Genel Lider Yardımcısı Ramazan Ağar’ın başkanlığındaki emekçi heyetinde bu yıl yeniden 4 personel yer alıyor. Emekçilerden Selma Sayın aşçı, Nihan Koçak kuaför, Durmuş Öztürk Karayolları taşeron çalışanı, Sezer Öztürk ise basın mensubu olarak komitede bulunuyor.
Asgari fiyat ne kadar?
2024 yılında yapılan görüşmelerin akabinde minimum fiyat artırım oranı yüzde 49 oranında açıklandı. Böylece 11 bin liralık sayı 17 bin 2 liraya kadar yükseldi. Brüt minimum fiyat ise 20 bin 2 lira olarak uygulanıyor.
Asgari fiyat artırımı ne kadar olacak? Gündeme gelen senaryolar
2025 taban fiyat artırımının ne kadar olacağı milyonlar tarafından merak ediliyor. Yeni minimum fiyat artırımı için birçok senaryo gündeme getirildi. Lakin bugünkü toplantıda minimum fiyat artırımı için sayı söylem edilmesi beklenmiyor. Asgari ücret artırım varsayımlarına ait farklı senaryolar konuşulurken, yeni taban fiyat için pazarlığın başlayacağı oran da belirginleşiyor. Kamuoyunun beklentisi, pazarlığın en az yüzde 25-35 ortası bir artış talebiyle başlaması istikametinde. Beklenen artırım oranlarına nazaran kestirim edilen fiyatlar şöyle:
Erdoğan’dan taban fiyat, emekli ve memur maaş artırımı açıklaması
Asgari fiyat toplantısına dakikalar kala Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan da taban fiyatla ilgili kıymetli bildiriler geldi.
Erdoğan, “Hiç elbet tıpkı periyotta bizim de birtakım eksiklerimiz olabiliyor. Ancak bunların ortaya çıkan sonuçlarla orantılı olmadığı ortadadır. Her ne kadar enflasyonu dilek ettiğimiz düzeye düşüremedikse bu doğrultuda devam ediyoruz. Önümüzde minimum fiyat ve emekli fiyatlarıyla ilgili kritik kararlar var. Sabit gelirlilerin durumlarını mümkün olan en yeterli düzeye çıkarmayı dilek ediyorum. Son yıllarda temel muhtaçlık hususlarında yaşanan fahiş artışlarından sabit gelirlilerdir. Milyonlarca insanımızın yaşadığı refah kaybını durduracağız, telafi etmek maksadıyla hareket etmeliyiz. Hem yatırımcıları, hem çalışanları kollayacak. Bütün bunlarla birlikte üretimi, istihdamı, dövizi güçlü tutacağız” diye konuştu.
TÜRK-İŞ’ten minimum fiyat artırımı açıklaması
MÜSİAD’ın taban fiyata ait görüşlerinin sorulması üzerine TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, “Hiç uygun değil, hiç hakikat değil. Onların hepsi patron, işveren arkadaşlarımız. Natürel ki onlar da olacak bu ülkede, onlara da gereksinimimiz var fakat şöyle bir baksınlar. ‘Ben bu sayısı söylediğim vakit, minimum ücretlinin eline ne geçecek. Bu adam bu fiyatla kaç gün geçinecek.’ Kendileri bu türlü baksınlar. Yarın öbür gün kimin ne olacağı, kimin başına ne geleceği hiç belirli değil. Onun için emeklinin, taban ücretlinin talebine kulak versinler” halinde konuşmuştu.