Kışın kendini göstermesiyle birlikte nezle, farenjit, larenjit gibi üst teneffüs yolu enfeksiyonları, grip salgınları, bronşit ve zatürre gibi alt teneffüs yolu enfeksiyonlarının görülme sıklığı da arttı. Bilhassa kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunmak zorunda kalanlar ise risk altında. Uzmanlar ise alınabilecek kolay tedbirlerle bu hastalıklardan uzak durulabileceğini lisana getirdiler. Nasıl üst teneffüs yollarından korunulabilir? Hasta olmamak için hangi tedbirlere dikkat edilmeli? Grip olmamak için ne yapılmalı? Üst teneffüs yollarında hangi hijyen kurallarına uyulmalı?
Uzmanından hastalığa karşı 10 kıymetli tavsiye
Alınacak sıhhat önlemlerinin bu çeşit enfeksiyonlara karşı hami olabileceğini lisana getiren İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Gültekin Barut, üst teneffüs yolu enfeksiyonlarından korunmak için alınabilecek tedbirleri anlattı, tekliflerde ve ihtarlarda bulundu. Enfeksiyon hastalıklarının birçoğu el ve ağız aracılığıyla bulaşıyor. Dr. Barut, bu nedenle enfeksiyonlardan korunmak için ellerin sık ve gerçek halde yıkanmasının değerine vurgu yaparak şu bilgileri paylaştı.
Ellerinizi sık ve gerçek biçimde yıkayın
Özellikle şahıslar, eşyalar, araç ile gereçler ve yüzeylerle temas ettikten sonra, en kısa vakitte, bileklerimizi kapsayacak biçimde ellerimizin tamamını; avuç içleri, parmak ortaları ile parmaklar dahil olmak üzere, bol su ve sabunla, en az 20 saniye müddetle yıkamalı. El yıkama imkanımızın olmadığı durumlarda ise uygun el antiseptikleri ve dezenfektanlar kullanabiliriz.
Gizli mikrop yuvalarına dikkat
Günlük hayatımızda kapı kolları, yürüyen merdivenler, asansör butonları, toplu taşıma araçlarındaki tutacaklar, market otomobilleri ve kapı zilleri üzere sıkça dokunduğumuz bu yüzeyler adeta bilinmeyen mikrop yuvalarına dönüşebiliyor. Münasebetiyle, bu yüzeyleri tutarken kağıt peçete kullanmayı alışkanlık edinin. Şayet bu mümkün olmamışsa elinizi yıkamayı ya da dezenfektan ile temizlemeyi ihmal etmeyin.
Grip ve zatürre aşınızı yaptırın
Özellikle kronik hastalıkları olanlar, 65 yaş üstü bireyler ile sıhhat çalışanlarının grip aşısı; risk kümesinde olanların zatürre aşısı olmaları, değerli korunma yolu olarak tavsiye ediliyor.
Evde hasta bireyle yakın temasta bulunmayın
Eğer aile bireylerinden hasta biri varsa, şahsî hijyen ve izolasyon kurallarına uymanız çok kıymetli. Hasta bireyle yakın temastan kaçınmak, bir ortada bulunurken maske takmak, ortak kullanılan mutfak gereçlerini yeterli yıkamak ya da ayırmak ve ortak havlu kullanmamak üzere alacağınız tedbirler, mikropların bulaşma riskini büyük oranda önlüyor.
Kapalı ortamlarda ağız ve burnunuzu kapatın
Havaların soğumasıyla birlikte iş ile toplumsal hayatımızda kapalı ve kalabalık ortamlarda daha çok vakit geçirmemiz bakteri ve virüslerin yayılımını kolaylaştırıyor. Dışarıya çıktığınızda, bilhassa soğuk havalarda ağız ve burnunuzu kaşkol yahut atkıyla kapatırsanız en azından soluduğumuz hava ısınırken bir yandan da havadaki mikroplar da kısmen bloke oluyor. Tekrar birebir formda, kalabalık ve kapalı ortamlarda, toplu taşımalarda ağız ve burnu kapatan maske kullanmamız da mikroplardan korunmamızda yarar sağlayacaktır.
Çalışma masanızı tertipli olarak temizleyin
Ortak kullanılan ofis materyallerinin, sabit telefon ahizelerinin, kapı kollarının, mouse ve bilgisayar klavyelerinin, masa ile yüzeylerin sık aralıklar ve uygun biçimde silinerek temizlenmeleri, mümkünse ortak kullanımın azaltılması gerekiyor. Çünkü, bilhassa öksürmenin ve hapşırmanın olduğu ortamda mikroorganizmalar yüzeylere de yayılabiliyor. Hasebiyle her sabah işe başlamadan evvel masa ve bilgisayar klavyesi üzere sık temas ettiğiniz yüzeyleri temizlemeniz, enfeksiyonlardan korunmanızda fayda sağlıyor.
Kaliteli uyuyun ve sağlıklı beslenin
Sağlığımız için çeşitli tipten ve mevsime has zerzevat ile meyveleri kâfi ölçüde tüketmeli, istikrarlı beslenmeli, her gün 2- 2.5 litre su içmeli ve doğal eserlerle beslenmeyi alışkanlık edinmeliyiz. Her gün kâfi ve kaliteli bir biçimde uyumak da kıymetli.
Her gün 7 – 10 bin adım atmayı alışkanlık edinin
Düzenli idman yapmanız, örneğin günlük 7 bin-10 bin bin adım ortası yürümeniz, bilhassa uygun havalarda açık hava yürüyüşleri yapmanız, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek enfeksiyon hastalıklarına yakalanma riskinizi azaltıyor.
Odanızı her saat 5 dakika havalandırın
Kapalı ortamın kalabalık yahut havasız olması, teneffüs yoluyla ilgili hastalığı olan şahısların konuşma, öksürük ve hapşırık yoluyla virüs yahut bakterileri bulaştırma riskini artırıyor. Bu nedenle, mesken ve işyerinizi, ortalama olarak her saat 5 dakika üzere bir mühlet sistemli olarak havalandırmayı ihmal etmeyin.
Kaleminizi kimseye vermeyin
Günlük hayatımızda banka, alışveriş merkezi ve işyeri üzere birçok ortamda sık sık kalem kullanıyoruz. Bu türlü durumlarda kendi kaleminizi kullanmayı alışkanlık edinin. Bu mümkün değilse, kullanım sonrasında el dezenfektanıyla elinizi kesinlikle temizleyin.
Ani hava değişimleri hastalığa davetiye çıkarıyor
Sık sık yaşanan ani hava değişikleri de hastalıkların artışını tetikliyor. Gün içindeki ani ısı değişiklerinin insanları ‘hazırlıksız’ yakaladığını belirten Uzman Dr. İrem Özçelik de, dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle anlattı:
“Bol sıvı tüketmek kaide. Gün içinde yeşil ve sarı meyveleri tüketmek C vitamini açısından varlıklı bir beslenme sağlayacaktır. Bilhassa boğazda duyulan hassasiyet ya da öksürük için bu meyveler epeyce yararlı olabiliyor. Günün geri kalanında ise bitki çayları tüketmek sıvı alımını sağlarken, güçlü bir müdafaa için metabolizmaya dayanak olmakta. Bedenin savunma sisteminin fonksiyonunu yapabiliyor olması için burun ve ağızdan başlayan giriş yollarının sağlıklı olması büyük kıymet taşır. Bu sistemin düzgün çalışması için günde ortalama 2-3 litre su tüketilmelidir.
Günde en az 7-8 saatlik kaliteli bir uyku bedenin dinlenmesi ve sonraki gün için gerekli enerjiyi toplaması için değerlidir. Uyuduğunuz ortamın özelliklerine dikkat etmek değerlidir. Uygun havalandırılmamış, nemli, çok sıcak yahut çok soğuk bir ortam, uyku kalitenizi düşüreceğinden bağışıklık sisteminizi de olumsuz etkileyecektir.
Vücudun savunma düzeneğini desteklemek için nizamlı idman yapmak bağışıklık sistemini güçlendiren bir etken. Haftada 3-4 gün yapılan sistemli yürüyüşlerin yanı sıra; yaş ve fizikî özellikler göz önünde bulundurularak tercih edilecek çeşitli sporlar hastalıkları önlemeye yardımcı olacaktır.