EPDK bir süredir Fatih Altaylı ve Uğur Emek tarafından ortaya atılan ‘EPDK idaresinin depolamalı RES/GES önlisans müracaatları ile milyarlarca dolarlık vurgun yaptığı ve rant dağıttığı’ iddiaları ile ilgili yazılı açıklamada bulundu.
“EPDK bir gecede yönetmelik çıkardı, kimsenin haberi olmadan önlisansları dağıttı” tezine ait ayrıntıların yer aldığı açıklamada, kurumun bir gecede yönetmelik çıkarması ve bunu Resmi Gazete’de yayımlatarak yürürlüğe sokmasının mümkün olmadığı, bu durumun maddelere ve ilgili mevzuatlara alışılmamış olduğu kaydedildi. Depolamalı RES-GES önlisans sürecinin 5 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe giren kanunla kuruma vazife olarak verilmesi ile başlandığı söz edilen açıklamada, bu kanunla depolamalı RES/GES önlisans süreçlerine yönelik “ihale ve yarış yapılmayacağı” ölçüm zorunluluğunun dahi istenmeyeceğinin karar altına alındığı kaydedildi. Öte yandan ilgili kanunun maksadının emre amade olmayan rüzgar ve güneş kaynaklı üretilen elektriğin depolanarak sisteme bağlanması ve elektrik üretimindeki yenilenebilir güç hissesinin artırması olduğu bildirildi.
Konudan tüm Türkiye haberdar
Önlisans müracaatlarının alınmasından 4 ay evvel sürecin resmiyet kazandığı ve Resmi Gazete’de yayımlarak yürürlüğe girmesi ile de husustan tüm Türkiye’nin haberdar olduğu tabirlerine yer verilen açıklamada, şu sözlere yer verildi:
“Kurumumuz tarafından önlisans müracaatlarının alınmasından ‘2 ay önce’ sürecin teknik ayrıntılarını içeren bir taslak hazırlanmış ve ‘kamuoyu’ görüşüne açılmıştır. Bu taslağa son formu verilmeden evvel güç kesimini takip eden, ilgisi olan herkesin katkısı alınmış bu süreç de büsbütün kamuoyunun gözleri önünde, şeffaf bir biçimde ilerleyerek tamamlanmıştır. Vatandaşlarımızın da katkısı ile son formu verilen kelam konusu yönetmelik Heyetimiz tarafından görüşülerek kabul edilmiş akabinde yeniden Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Görüldüğü üzere 1 gecede yönetmelik çıkarılması ve sessiz sedasız önlisans dağıtılması kelam konusu değildir. 19 Kasım 2022-28 Eylül 2023 tarihleri ortasında kurumumuza 5 bin 968 adet müracaat yapılmıştır. Önlisans sürecinde de EPDK tarafından sık sık kamuoyuna bilgilendirme yapılmış, yatırımcının bu alandaki ilgisi kamuoyu ile paylaşılmıştır. Kelam konusu 5 bin 968 adet müracaat, birbirinden farklı yaklaşık bin 500 adet şirket tarafından yapılmıştır. Sırayla alınan müracaatlar kurumumuz tarafından titizlikle değerlendirilmiş ve hazırlıklarını eksiksiz yapan 263 şirkete 663 önlisans verilmiştir”
“EPDK idaresi yakınlarına önlisans vermek için yalnızca online müracaatları kabul etti. Evraklarını hazırlamak isteyen yatırımcılara gereğince mühlet tanınmadı” argümanlarına da karşılık verilen açıklamada, EPDK’ya yapılan önlisans müracaatları depolamalı yatırımlar konusunun gündemde dahi olmadığı Mayıs 2019 tarihinden beri çevrimiçi olarak yapıldığının tüm bölüm oyuncuları tarafından bilindiği, önlisans sürecinde istenen dokümanların ise 10 yılı aşkın bir müddettir EPDK’nın internet sitesinde yer aldığı vurgulandı.
“İddia sahibi bu yorumu ile de güç bölümünden habersiz olduğunu göstermiştir”
EPDK’nın bu mevzuda herhangi bir saklı iş yapması, kimi etrafları kayırmasının kelam konusu olmadığı tabir edilen açıklamada, hiçbir ayrım yapılmaksızın, kurumsal tarafsızlık prensibi ile tüm müracaatların sırasıyla alındığı kaydedildi. Açıklamada, “EPDK 19 Kasım’daki yönetmelik değişikliği ile depolamalı RES/GES yatırımları için önlisans vererek yetkisini aştı. Enerji Bakanı bu duruma kızgın olduğu için yeni ihaleye çıktı” savlarına ait ise şu sözlere yer verildi:
“5 Temmuz 2022 tarihinde yürürlüğe giren kanunla kurumumuza misyon olarak verilen depolamalı RES/GES yatırımlarına ait ön lisans sürecinde bir yetki aşımı muhakkak kelam konusu değildir. Güç ve Olağan Bakanlığımızın açtığı kasım ayında ilan ettiği güç lisans tahsisi ihalesinin ise depolamalı RES/GES yatırımları önlisans süreci ile bir ilgisi yoktur. Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı uygun gördüğü hallerde kapasite tahsis ve YEKA ihaleleri yapmaktadır. Bu ihalelerde alım garantisi ve müddet ihale kapsamında belirlenmektedir. Ayrıyeten depolamalı RES/GES yatırımları için kurumumuzca verilen rastgele bir alım garantisi, fiyat ya da mühlet kelam konusu değildir. Bu ortada EPDK’nın sorumluluğuna kanunla verilen ve 19 Kasım 2022 tarihindeki yönetmelik değişikliği ile başlayan önlisans sürecinde Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanımız Sn. Fatih Dönmez’dir. Bahsedilen ve kasım ayında ilan edilen ihale sürecinde ise Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanımız Sn. Alparslan Bayraktar’dır. Münasebetiyle tez sahibi bu yorumu ile de güç bölümünden habersiz olduğunu göstermiştir.”
“Bu hesaplamalar tamamen hayal mahsulüdür”
“Türkiye, kurulu gücünün yarısı kadar elektrik tüketebiliyorken EPDK elektrikte kurulu gücü artırmaya karar vermiştir” argümanının da yer verildiği açıklamada, kurulu gücü artırmaya karar verildiği sav edilen kaynakların ‘yerli ve yenilenebilir güç kaynaklar’ olduğu ve bu kaynakların güçte dışa bağımlılığının azaltılmasına katkı sağladığı aktarıldı.
“Cumhurbaşkanı’nın gideceğini anlayan EPDK idaresi tez ile 6 dolar-centlik lisans tarifesi kapsamında önlisans dağıttı. Bu sayı 3,375 dolar-cent olabilirdi. Bu fark sebebi ile elektriğe 30 yıl içerisinde 129,6 milyar dolarlık fatura ödenecek. Bu sayı 56 milyar dolar daha düşük olabilirdi? EPDK idaresi 56 milyar dolarlık vurgun yaptı” savının yer aldığı açıklama, şöyle devam etti:
“1 Mayıs 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen 6 dolar-cent’lik tarife EPDK tarafından belirlenmemiştir. Güç kesimi ile minimum seviyede ilgisi olanların bileceği üzere anılan düzenleme 01/07/2021 tarihinden 31/12/2030 tarihine kadar işletmeye girecek olan YEK Dokümanlı yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için uygulanacak fiyatları ve müddetleri kapsamaktadır. Bu fiyatların ve müddetlerin belirlenmesi EPDK’nın misyon alanında değildir ve EPDK’nın bu alanda fiyat ve müddet belirleme yetkisi de yoktur. Herkesin ulaşabileceği Cumhurbaşkanlığı kararında 30 yıl ibaresi ise yer almamaktadır ve uygulanacak mühlet 10 yıl olarak düzenlenmiştir. Ayrıyeten kararda güncelleme formülleri ile birlikte rüzgar ve güneş için 4,95-6,05 dolar-cent aralığında, depolamalı rüzgar ve güneş için ise 5,85-7,15 dolar-cent aralığında bir tarife düzenlenmiştir. YEKA projeleri kapsamında Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığının yapacağı ihalede taban fiyat olarak güneş için 3,25 dolar-cent rüzgar için 3,5 dolar-cent her ikisi için tavan fiyat olarak ise 5,50 dolar-cent belirlenmiştir. Bu bilgiler ışığında 129,6 milyar dolarlık ve 56,7 milyar dolarlık bu hesaplamalar büsbütün hayal mahsulüdür. Var olmayan 30 yıllık alım müddeti ve teşvikler ile bu sayılara ulaşıldığı anlaşılmaktadır. Bu ortada EPDK’nın verdiği bir alım garantisi yoktur unutulmamalıdır ki hiçbir düzenleyici kurum alım garantisi vermez/veremez bu türlü bir yetkisi yoktur. Kurumumuz da hiçbir yatırımcıya bu türlü bir garanti vermemiştir, vermesi de mümkün değildir.”
Maddi ve manevi tazminat davası açılacak
Öte yandan EPDK Başkanı ve yöneticileri hakkında tezleri ortaya atan bireyler hakkında maddi ve manevi tazminat davası dahil olmak üzere tüzel sürecin başlatıldığı belirtildi.
