Türkiye’de ve dünyada yeni yıl heyecanı başlarken, bilhassa indirim dönemleri, tatil rezervasyonları, alışveriş çılgınlığı dolandırıcıların da iştahını kabarttı. Bu periyotta çevrim içi dolandırıcılık riskinin arttığına dikkat çekilirken en tanınan 10 dolandırıcılık sistemi de muhakkak oldu. Dolandırıcıların en çok kullandığı yollar neler? Dolandırılmamak için nelere dikkat edilmeli? Tüketiciler dolandırılmamak için nasıl tedbirler almalı? Hangi güvenlik tedbirleri dolandırıcıları durdurur? Düzmece siteleri nasıl anlarsınız?
Gerçek olamayacak kadar güzel fırsatlardan uzak durun
İşte o usuller :
Hediye kartları : Tanınan bir yeni yıl ikramı oldukları için armağan kartları bir çok firma ve kişi tarafından tercih ediliyor. Bunu âlâ bilen dolandırıcılar da ‘sahte’ ya da ‘çalıntı’ armağan kartlarını uygun fiyata satıyor. Ya da öteki bir dolandırıcılık usulü içerisinde ‘ödül’ olarak da sunabiliyor.
Sahte web siteleri : Legal perakende yahut marka sitelerini taklit eden kimlik avı siteleri bu periyotta büyük artış gösteriyor. Bu siteler gerçekleriyle neredeyse birebir olduğu için finansal bilgilerinizi buraya girdiğinizde dolandırılma riskiniz ortaya çıkıyor.
Gerçek olamayacak kadar âlâ fırsatlar : Dolandırıcılar, toplumsal medya yahut pazar yeri listeleri aracılığıyla reklamını yaparak, talep gören eserleri indirimli fiyattan satışa çıkarabilir. Lakin ortada eser de olmayabilir.
Sahte e-kartlar : Yeni yılı kutlamak hedefiyle gönderile ‘dijital kartlar’ da dolandırıcıların kullandığı prosedürlerden biri. Makûs emelli yazılımlar bu ‘kartların’ içerisine gizlenebilir ve ferdî bilgileriniz çalınabilir. Hatta dolandırıcılar sizi bu e-kartlara inandırmak için ikna edici logolar ve e- posta formatları kullanabilir.
Telefon/vishing dolandırıcılığı : Tatil dönemi boyunca dolandırıcılar, kişisel/finansal bilgilerinizi vermeniz için sizi kandırmak hedefiyle perakendecilerin, teslimat şirketlerinin, başka kuruluşların temsilcileri üzere davranarak sizi arayabilir. Direkt bir ödül çekilişine yahut ankete katılmak isteyip istemediğinizi yahut teslimat detaylarını teyit etmenizi isteyebilirler.
Sahte kargo : Yeni yıl öncesinde, online siparişlerin artması ve bu teslimatların takibini yapmak zorlaşabilir. İşte bu noktada dolandırıcılar tanınan kargo şirketlerinin ismini kullanarak düzmece e-postalar yahut SMS bildirileri göndererek teslimatı onaylamak için ferdî bilgilerinizi girmenizi isteyebilir. Gönderilen linki tıkladığınızda ise makus hedefli yazılımlar bilgisayarını ya da telefonunuz ele geçirebilir.
Tatil dönemi ödül çekilişleri : İnternet üzerinden yapılan ikram çekilişleri de ferdî bilgilerinizi toplamak için bir formül.
Sahte hayır kurumları: Sevdiğiniz birine armağan almak yerine onun ismine bir hayır kurumuna bağışta bulunmayı düşünebilirsiniz. Dolandırıcılar bu sefer bir hayır kurumunu taklit ederek yardım talebinize istinaden kart bilgilerinizi, ferdî bilgilerinizi yahut nakit paranızı vermeniz için sizi kandırmaya çalışabilir. Yasal görünen bir oltalama sitesi kullanırlar ve kurbanları bu siteye yönlendirmek için oltalama yahut toplumsal medya kampanyaları da düzenleyebilirler.
Sahte dönemsel işler : Uydurma iş ilanları, az iş karşılığında büyük maaşlar vaat eder. Bilgi girişi, bilinmeyen alışveriş yahut kolay çevrimiçi anketler üzere misyonları yerine getirerek para kazanabileceğiniz “evden çalışma” fırsatlarını lanse edebilirler. Bu roller ekseriyetle hiçbir tecrübe yahut minimum nitelik gerektirmeden ilan edilir, bu da iş arayanlar için bilhassa cazip görünmelerini sağlar. Fakat ortada bir iş yoktur ve dolandırıcılar şahsî bilgilerinizi ele geçirmek yahut kaydolduğunuz için sizden bir ‘ücret’ almak için bu yolu kullanır.
Tatil – seyahat dolandırıcılığı : Yeni yılı yeni bir yerde, tatilde karşılamak için bir çok insan planlama yapmaya başladı. İşte dolandırıcılar da bu periyodu uygun geçirmek için karşısına ucuz uçak bileti, ucuz konaklama, ucuz araç kiralama üzere hizmetlerle çıkabilir. Bilhassa toplumsal medyadan yapılan bu usul reklamlar konusunda dikkatli olmak gerekiyor.
Dolandırılmamak için bu formülleri dikkate alın
Uzmanlar dolandırıcıların tuzağına düşmemek için dikkatli olunması gerektiğinin altını çizerken alınması gereken tedbirleri de şöyle sıraladılar:
Güçlü, eşsiz parolalar kullanın ve tüm çevrimiçi hesaplarda çok faktörlü kimlik doğrulamayı (MFA) yahut geçiş anahtarlarını açın. Gerçek olamayacak kadar yeterli görünen teklifler de dahil olmak üzere, internette okuduğunuz her şeye kuşkuyla yaklaşın. İstenmeyen bir bildiri yahut telefon görüşmesi yoluyla irtibata geçildikten sonra asla şahsî yahut finansal bilgileri vermeyin. “HTTPS” ile başlayan yahut kilitli bir asma kilit gösteren inançlı web sitelerini kullanın. Makus niyetli istismarlara karşı mümkün olduğunca inançta tutmak için yazılımınızı ve işletim sisteminizi nizamlı olarak güncelleyin. Banka havalesi yahut anında nakit uygulaması ile ödeme yapmayın. Ekstra muhafaza için mümkünse kredi kartınızı kullanın. Uydurma olduğunu gösterebilecek yazım ve lisan bilgisi yanlışları için web sitesi ve e-posta gönderen URL’lerinin yanı sıra içeriği iki sefer denetim edin. Teslimat bildirimlerini direkt lojistik firmasıyla iki defa denetim edin lakin bildiri yahut e-postanızdaki detaylarla irtibata geçmeyin.