Journal of Experimental Psychology dergisinde yayımlanan makalede müellifler, “Kısaltmalar vakitten ve emekten tasarruf sağlarken araştırmamız bunların birebir vakitte tesirli irtibatı engelleyebileceğini ve bireyler ortası algıları olumsuz etkileyebileceğini gösteriyor” cümlesini kaydetti.
Yapılan sekiz türlü çalışmada 5 binden fazla kişinin bildirilerini tahlil eden psikologlar, kısaltma kullananların daha az samimi olduğunu ve sonuç olarak daha az karşılık aldıklarını tespit etti.
Mesajlaşmaların ‘seni seviyorum‘ ‘mesajından fazla ‘umrumda değilsin‘ bildirisi verme mümkünlüğünün daha yüksek olduğunu ortaya koyan araştırmacılar, istenmeyen sonuçlar doğurabileceği konusunda ikazda bulundu.
‘Daha düşük seviyede uğraş gösterildiğine işaret ediyor’
Stanford Üniversitesi’nden David Fang ve Toronto Üniversitesi’nden meslektaşları, farklı iletileşme senaryolarında kısaltmaların tesirini araştırmak üzere yürüttükleri çalışmada, insanlardan kısaltma içeren ve içermeyen bildirilerin samimiyetini ve karşılık verme olasılıklarını değerlendirmelerini isteyerek başladı. Daha sonra ise türlü toplumsal iletileşme platformlarında ve çevrimiçi bir süratli buluşma deneyi sırasında gelen bildirileri tahlil ettiler.
Araştırmalar kısaltma kullanan bireylerin, sözleri heceleyenlere nazaran daha az cevap alma eğiliminde olduğunu ve cevapların ekseriyetle daha kısa olduğunu ortaya koydu. Araştırmacılar, gençlerin daha fazla kısaltma kullanmasına karşın olumsuz tesirin devam ettiğini vurguladı.
Kaleme alınan makalede müellifler, “Kısaltmalar, gönderenlerin daha az samimi görünmesine ve alıcıların karşılık yazma mümkünlüğünün daha düşük olmasına neden oluyor. Bu olumsuz tesirler, kısaltmaların göndericinin daha düşük seviyede efor gösterdiğine işaret etmesinden kaynaklanıyor” satırlarını kaleme aldı.
Kelimenin tam manasıyla birebir manası iletmesi amaçlanan kısaltmaların alıcılar üzerinde nüanslı tesirleri olup olmadığını anlamak için mevzuyu derinlemesine inceleyen araştırmacılar, bir görüşe nazaran de kısaltmaların daha rahat ve gayriresmi olup mesajlaşanlar ortasında bir yakınlık yaratabileceği ihtimalini kıymetlendirdi. Bir öbür görüşe nazaran ise kısaltmaların, bireye yönelik çaba ve ilgi eksikliğini ortaya koyduğu lisana getirildi.
Yapılan deneylerden birinde, kısaltmalarla dolu bildiriler alan bireylerin, başkalarına kıyasla daha kısa bildirilerle karşılık verdiği ve bu durumun metni daha da sıkıştıran bir geri bildirim döngüsü mümkünlüğünü artırdığı saptandı. Bu tespite ait ise makalede, “Bulgularımız, insanların konuşma kalitesine kıymet verdiğini, niyetli ve şahsî temas kuran iletileri tercih ettiğini gösteren literatürü yansıtıyor” denildi.
‘Kişisel alakaya ve kısaltma kullanan bireylere aşina olup olmadığınıza bağlı’
Araştırmacılar çalışmalarının bir kısmında gerçek dünya bilgilerinden faydalanmalarına karşın kimi başka psikologlar ise kısaltmaların nitekim bu kadar problemli olup olmadığı konusuna bir soru işareti koydu.
Edge Hill Üniversitesi’nde psikolog olan Profesör Linda Kaye söz konusu araştırmaya ait, “Metin tabanlı ileti etkileşimlerinde, alıcıların göndericiyle çok daha fazla bağlama ve tanışıklığa sahip olma ihtimalinin yüksek olduğunu ve bu nedenle algıların çok daha varlıklı bir bilgi kümesine dayanacağını kabul etmek kıymetlidir. Gerçek dünyadaki bir etkileşimde bu algılar daha az besbelli yahut tesirli olabilir” dedi.
Glasgow Üniversitesi’nde psikolog olan Dr. Christopher Hand de tıpkı fikirde olduğunu belirterek, “Bu durum gönderici ve alıcı ortasındaki şahsî bağa ve kısaltma kullanan şahıslara aşina olup olmadığınıza bağlıdır. Buna ek olarak bağlama da bağlı. Aceleleri var mı? Tabu olan bir sözün tamamını kullanmaktan kaçınmak için mi bu kısaltmaları kullanıyorlar?” cümlesini kaydetti.
Hand konuya ait açıklamasını şu cümleler ile sonlandırdı: