Umur Tugay Yücel: ‘Suriye’deki istikrarsızlığın ve güvensizliğin en büyük ziyanını yaşayacak ülke Türkiye’dir’

Savaşlar, bir kazanan ve kaybeden ve tek cepheden oluşuyor. Günümüzde bu bu türlü değil artık. Belirsizliklerin, savaşların ve savaşların boyut değiştirdiği, savaşların enstrümanlarının değiştiği bir vakitten bahsediyoruz. Gri alanların arttığı, siyah ve beyazın azaldığı bir devirdeyiz. Bir gün evvel terör örgütü olan yapılar bir gün sonra devletlerin legal gördüğü yapılara dönüşüyor. Tam aksisi de yaşanabiliyor. Yasal görülen hükümetler yerini kısa müddette legal olmayan devlet dışı örgütleri bırakabiliyor. Bu durumu Suriye’de bir hafta içerisinde hepsini deneyimledik. Suriye’de kazananlar cephesine baktığımızda ortalarında bir ortak hareket sistemi da yok. Suriye Ulusal Ordusu, YPG, DH, ABD ile Türkiye, İsrail ile Türkiye, HTŞ’nin başka lokal ögelerle durumu ortada. Natürel bunun dışında kaybedenlere bakıyoruz. Onlar ortasında da bir ahenk olmadığını görüyoruz.21. yüzyılda artık kazanan her şeyi algısının ve olgusunun geride kaldığımızı görüyoruz. Savaşı kaybetmemiş olabilir kaybeden gözükenler. Kazananlar da yalnızca bir cepheyi kazanıyor, cephe savaşını kazanıyor. Esad Rusya ve İran’ın dayanağını aldıktan sonra muhalefeti büsbütün yok etmedi. Suriye’nin geleceğini elinde tuttuğunu zannediyordu. Daha avantajlı bir pozisyon ve durumdaydı. En güçlü aktör olarak gözüküyordu. Ama sonra ne oldu? Oradaki düşman sonuçta yerinde duruyordu. Düşman, 4 ya da 5 yıl sonra yine atağa geçti. Bu sefer cepheleri kaybetti ve muhalifler avantajlı bir pozisyona geçti.

Suriye, sıfırdan başlayan bir ülke ve birlik sağlama noktasında problemler var. Şu an bir ordusu yok. Ordusunun imkân kabiliyeti İsrail tarafından çok büyük halde tahrip edildi. Türkiye ile askeri iş birliği mutabakatı yapacak. Bu türlü bir durumda Türkiye için birinci risk faktörü terör olacak. Bu alanın yine terör yuvasına dönme durumu var. Şu an maalesef Türkiye olarak etrafımızdaki komşularımızla yüzde 100 ticari ve güvenlik kapasitemizi kullanamıyoruz. Zira daima etrafımız başarısız devletlerle ya da bize karşı ön yargılı, devamlı batının pompaladığı ötekileştirme, düşmanlaştırma mantığı var. Milyonlarca Müslüman pazarından, yani eski topraklarımızın birlikte olduğu, entegre olduğu halkların bir türlü ahengini, ekonomik istikrarını, güvenlik sağlanmasını bir türlü inşa edemedik. Türkiye’nin bütün gücünü, ekonomik gücünü, siyasi gücünü, güvenlik gücünü, her şeyini öbür yerlere çekmek zorunda kalıyor. Ülkemize 5 milyondan fazla Suriyeli mülteci almışız. Toplumsal modeliniz, ekonomik durumunuzu bazen darboğaza düşürebilir, bazen güvenlik düşüncesi yaratabilir. Her açıdan baktığınızda sorun ve meşakkat boyutları var. Bu türlü bir durum olduğunda Suriye’deki istikrarsızlığın ve güvensizliğin en büyük ziyanını yaşayacak ülke Türkiye’dir. Demokratik sistemle yönetilen bir komşusu yok. Türkiye demokratikleşme uğraşı vermeye çalıştı. Lakin tam bilakis Suriye’deki iç savaş emperyalistlerin istediği çerçevede gelişti. Türkiye’ye de terör ihracı oldu oradan. İsrail önemli bir formda faydalandı bu süreçten.