Turuncu kedilerin genetik sırrı çözüldü. Genetikçiler, evcil kedilerin turuncu rengine neyin neden olduğunu yıllar süren araştırmaların akabinde sonunda ortaya çıkardı. Turuncu renk, kedilerin genomunda protein kodlamayan bir bölgedeki DNA eksikliğinden kaynaklanıyor.
Turuncu rengin sebebi Arhgap36 geni
Sözcü’nün haberine nazaran Stanford Üniversitesi’nden genetikçi Greg Barsh ve takımı, turuncu tüylerin bulunduğu kedilerde Arhgap36 isimli genin, turuncu tüy olmayan kedilere nazaran 13 kat daha fazla RNA ürettiğini keşfetti.
Araştırmacılar, bu genin protein kodlayan kısmında bir mutasyon olmasını beklerken, genin öncesindeki bir DNA dizilimindeki eksikliğin genin işleyişini etkilediğini fark etti.
Kediler nasıl büsbütün turuncu oluyor?
Turuncu tüy mutasyonunun X kromozomunda yer alması, bu rengin dişi ve erkek kedilerde farklı halde görülmesini açıklıyor. Erkek kedilerde genin bir kopyası bulunduğu için renk daha baskın ortaya çıkarken, dişi kedilerde iki X kromozomundaki genlerin biri rastgele etkisiz hale geliyor.
Bu durum, dişi kedilerde siyah ve turuncu yama gibisi bir desen (calico yahut tortoiseshell) oluşmasına neden oluyor. Şayet dişi kedinin her iki X kromozomunda da turuncu gen mutasyonu varsa, bu kediler büsbütün turuncu oluyor. Fakat bu durum epey az görülen bir genetik kombinasyon.
Araştırma, tıpkı vakitte calico ve tortoiseshell desenlerinin (kaplumbağa kabuğu deseni) nasıl oluştuğunu da açıklıyor. Calico kedilerde (patiska kedisi), ekstra bir beyazlık mutasyonu bulunuyor ve bu mutasyon, pigment hücrelerinin (melanositlerin) gelişimini etkileyerek farklı bölgelerdeki renklerin karışımına yol açıyor.
60 yıllık sır çözüldü
Araştırmacılar, kedilerde turuncu rengin ortaya çıkmasına neden olan genetik mekanizmayı keşfetmek için 188 kedinin DNA’sını inceledi.
145 turuncu, 6 calico/tortoiseshell ve 37 turuncu olmayan kediyle yapılan çalışmalar, tüm turuncu kedilerde 5 kilobazlık bir DNA eksikliğinin olduğunu gösterdi.
Turuncu kedilerin “çok zeki olmama” üzere bir şöhreti bulunsa da, bilimsel olarak bu çeşit renk mutasyonlarının sıhhat yahut zihinsel yetenekler üzerinde bir tesiri bulunmadığı açıklandı.
Arhgap36 geninin kedilerde sadece pigment hücrelerinde tesirli olduğu, öteki canlılarda görülen gelişimsel sorunları tetiklemediği belirtildi.