Karnien devri, dünya tarihinin bilinen en değerli iklimsel değişimlerinden birine konut sahipliği yapan bir periyot olarak tanımlanıyor. Bilim insanları bu devirde meydana gelen uzun vadeli yağışları Karnien Pluvial Olayı (Karniyen Yağmur Olayı) olarak isimlendiriyor. Yaklaşık 232 milyon yıl evvel başlayan bu olay, dinozorların yükselişine katkıda bulunmuş ve gezegenin iklim ve ekosistemlerinde büyük değişimlere yol açmıştır.
Daha evvelden kurak olduğu kestirim edilen gezegen, harikulâde bir değişimle bir ila iki milyon yıl sürdüğü varsayım edilen ağır yağışlı bir evreye geçmişti. Bu kıymetli olay, birinci olarak 20. yüzyılın sonlarında antik kayalardaki tuhaf tortu katmanlarının incelenmesiyle tespit edildi. Doğu Alpleri’nden İngiltere’ye kadar geniş coğrafik pozisyonlarda bulunan bu deliller, yağışın hakim olduğu ve Dünya’daki ömrün gidişatını kökten değiştiren bir periyoda işaret etti.
Dinozorların yükselişine taban hazırlamış olabilir
Uzmanlar, dinozorların bu periyotta birinci sefer evrimsel bir avantaj elde ettiğine inanıyor. Daima yağışların tesiriyle bataklıklar ve göller oluşurken ırmak yatakları da genişledi. Araştırmalara nazaran, yağışların yoğunluğu ve mühleti, ekosistemleri derinden etkiledi. Gezegenin bitki örtüsü zenginleşirken oluşan yeni ortam birçok farklı cinsin gelişmesine de imkan sağladı.
Dinozorların yanı sıra erken memeliler, timsah gibisi sürüngenler ve çağdaş mercan resiflerinin ataları da bu devirde evrimsel sıçramalar yaşadı. Karnien periyodunun sonunda Herrerasaurus ve Eoraptor gibi dinozor tiplerinin ortaya çıktığı söyleniyor.
Nedeni volkanik patlamalar olabilir
Karniyen Yağmur Olayı veya Karniyen Krizi olarak bilinen bu harika durum, dünya çapında jeolojik kayıtlarda iz bıraktı. İklimdeki değişimin ardındaki temel gücün, güney ve orta Alaska’dan Britanya Kolombiyası kıyılarına kadar uzanan Wrangellie Büyük Magmatik Bölgesi’ndeki büyük bir volkanik patlamadan kaynaklandığı düşünülüyor.
Uzmanlar, volkanik aktivitelerin ağırlaştığı devirde denizlerin sıcaklıkları çok derecelere çıkarak ağır muson yağmurlarını daha da kötüleştirmiş ve daha evvel gibisi görülmemiş yağışlara yol açmış olabileceğini öne sürüyor.
Felaketten evrime giden yol
Karnien Pluvial Olayı, biyolojik çeşitlilik açısından olmasa da jeolojik açıdan kıymet arz ediyor. Uzmanlar iklimsel değişikliklerin volkanik faaliyetlerle desteklenip sonuçta atmosferdeki karbondioksit düzeyi arttığını söylüyor.
Yeni ekosistemler için fırsatlar yarattığı düşünülen Karnien periyodu, modern ekosistemlerin temelini oluşturduğu ve dünyanın evrimsel tarihinde kritik bir dönüm noktası olduğu vurgulanıyor.